تبیین و تحلیل تجارت بندر چابهار در دوره پهلوی 1357-1304 ش/1925-1979م

شهرستان چابهار با مساحتی حدود 14927/85 کیلومتر مربع در منتهی الیه جنوب شرقی ایران ، در کنار دریای عمان واقع است . موقعیت ویژه ی جغرافیایی این شهرستان به علت دارابودن سیصد کیلومتر مرز آبی در دریای عمان و خارج از تنگه هرمز و واقع بودن در دهانه اقیانوس هند ، اهمیت این بندر را به عنوان یک راه آبی و ترانزیتی و بازار مطلوب اقتصادی و ارتباط دریای عمان با سرزمین های شمالی آن مثل افغانستان، ازبکستان ، تاجیکستان و ترکمنستان را نشان می دهد . همچنین تغییر و تحولات سیاسی سالهای اخیر اهمیت این بندر را که می تواند نقش عمده ای در تامین نیازهای وارداتی کشور به طور استراتژیک داشته باشد را نشان می دهد.در این پژوهش با عنوان « تبین و تحلیل تجارت بندر چابهار در دوره پهلوی 1357-1304 ه ش/1979-1925م » به فعالیت های تجاری اقتصادی که در دوره پهلوی در این ناحیه صورت گرفته است پرداخته می شود. فرایند توجه و نقش آفرینی ایران در خلیج فارس و دریای عمان در اوایل دوره پهلوی دوم نیز همچون دوره ی اول همچنان با دلبستگی و علاقه مندی فراوان اما همراه با سیاست های لرزان و ناکارآمد منطقه ای ادامه یافت . با تحکیم حاکمیت پهلوی دوم پس از مرداد1332 ه ش /1953م و خروج عناصر نظامی خارجی از ایران و ضعف تدریجی دولت انگلستان نقش آفرینی متفاوتی در این حوزه آغاز گشت،این حرکت در دهه 1330ه ش/1951م بسیار آرام اما خزنده در حال پیشرفت بود. در این زمان براساس نظریات دولت محدوده فعالیت امنیتی ایران از خلیج فارس فراتر بود و بخشهای وسیعی از آبهای دریای عمان و اقیانوس هند را دربر می گرفت .آبادانی بندر چابهار نیز بستگی به دولت مرکزی داشت ، هرگاه که دولت مرکزی با ایجاد امنیت در راهها و همچنین نظارت بر گرفتن مالیاتها اعمال قدرت می کرد ، موجب آمدن قافله ها به بندر و آسایش مردم می شد و آبادانی منطقه را به همراه داشت .